Hojne norweskie plany

4

Ale przy rozdzielaniu kolejnej transzy norweskich pieniędzy między państwa UE pojawiły się pewne kontrowersje. Norwegowie zaczęli pytać, na co konkretnie idą pieniądze ich podatników.

Plan siedmioletni 

Norwegia, Islandia i Liechtenstein jako członkowie organizacji EFTA wspólnymi siłami wspierają społeczny i ekonomiczny rozwój mniej zamożnych państw europejskich, ale aż 90% tej kwoty w okresie 2014-2019 pochodziło od Norwegii. Od stycznia bieżącego roku trwały negocjacje między trzema państwami wchodzącymi w skład EFTA a władzami UE na temat wysokości kolejnego wsparcia. Po ponad półrocznych rozmowach obie strony doszły do porozumienia: w roku 2015 do krajów UE trafi całe 338 mln euro.

Polska jest jednym z beneficjentów tego programu i trzeba przyznać, że nasz kraj czerpie pełną garścią z tych funduszy - od programów w onkologii (o których pisaliśmy tutaj) przez środki dla polskich plecionkarzy (czytaj o projekcie tutaj) po reformę więziennictwa. Pieniądze są rozproszone w tysiącach projektów, przynoszą więc rozproszone korzyści, które trudno zmierzyć jedną miarą.

fot. MN

To nie łaska

Skąd się bierze norweska hojność? Otóż jako członek jednolitego rynku unijnego na mocy porozumienia o współpracy w ramach Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) Norwegia uznaje, że wyrównywanie szans krajów członkowskich leży także w jej interesie. Wsparcie ma przyczyniać się do spójności społecznej i gospodarczej w obrębie EOG, pomagać innym krajom w dziedzinach, które Oslo uznaje za ważne, a także zacieśniać dwustronne stosunki z państwami-beneficjentami.

- Wspieranie rozwoju rynku europejskiego leży w interesie członków EOG ponieważ kraje starego kontynentu są ważnym partnerem eksportowym również dla Norwegii - mówi europarlamentarzysta Vidar Helgesen.

fot. flickr.com/norrwamissionineu

Środki płynące z Norwegii poprzez tzw. Norweski Mechanizm Finansowy są więc instrumentem polityki zagranicznej Norwegii, a nie działalnością dobroczynną. Jest też element "coś za coś" w tych norweskich dotacjach. Na przykład na porozumieniu w sprawie nowych środków EOG zyska norweskie rybołówstwo: jednym z warunków negocjacji były kwoty bezcłowego dostępu do rynku europejskiego dla niektórych ryb poławianych w Norwegii (głównie śledzia i makreli).

- Bardzo się cieszę, że po raz kolejny udało się poprawić warunki rynkowe dla eksportu naszych produktów rybnych - mówi minister rybołówstwa Elisabeth Aspaker.

Na co idą norweskie pieniądze?

Niektórzy pytają jednak o to, czy norweskie pieniądze idą na projekty, na które powinny iść.

- Pieniądze mają przede wszystkim pobudzić wzrost gospodarczy poprzez zwiększenie liczby innowacji, rozwój badań naukowych i podwyższenie poziomu edukacji w danym kraju - uważa Helgesen - Drugą ważną kwestią jest poprawa mobilności na europejskim rynku pracy. W ten sposób chcemy również walczyć z wysokim stopniem bezrobocia wśród młodych Europejczyków - dodaje europarlamentarzysta.

Środki pochodzące z kolejnej transzy funduszu mają również wpłynąć na poprawę europejskiego bezpieczeństwa energetycznego oraz rozwój polityki klimatycznej. To w teorii. A w praktyce? 

fot. fotolia.com 

Dzień kukułki 

Czy aby na pewno projekt budowy domków dla ptaków w Rumunii (wart 700 tys. norweskich koron, ponad. 320 tyś zł), obchody dnia kukułki w kilku krajach jednocześnie (1,3 mln koron) albo projekt badawczy na temat tego, jak polskie kobiety i mężczyźni spędzają czas (5 mln koron, ponad 2,3 mln zł) to najlepsze sposoby wydatkowania pieniędzy norweskich podatników? 

Norweskie dofinansowania w ramach siedmioletniego programu pomocy   

Porozumienie w sprawie nowych środków musi jeszcze zostać oficjalnie zatwierdzone przez norweski parlament (Stortinget) oraz państwa członkowskie UE. Obecnie w Unii trwa dyskusja na temat podziału pieniędzy między 15 krajów wchodzących w skład wspólnoty.

źródło: eeagrants.com, e24.no, dn.no
źródło zdjęcia frontowego: fotolia.com - royalty free

Reklama